29 Temmuz 2016 Cuma

Kütle, Hacim ve Özkütle

Kütlenin tanımı dendiğinde çoğu zaman değişmeyen madde miktarı kütle olarak adlandırılmıştır oysa fizikte yeni yaklaşımlar kütleyi cisimlerin üzerlerine uygulanan kuvvete karşı gösterdikleri direnç olarak tanımlamaktadır. Skaler bir büyüklük olan kütle eşit kollu terazi veya dijital terazi vb. gibi araçlarla ölçülür. SI birim sisteminde birimi kilogramdır. Kütle değerinin daha anlamlı ifade edilmesi için kilogramın alt ve üst katları kullanılır. Bu değerler 10'ar 10'ar artar veya azalır.

  • 1 ton = 1000 kg(kilogram)
  • 1 kental = 100 kg
  • 1 kilogram = 1000 gr (gram)
  • 1 hektogram =  100 gr
  • 1 dekagram = 10 gr
  • 10 desigram =  1 gr
  • 100 santigram = 1 gr
  • 1000 miligram = 1 gr

Eşit Kollu Terazi
Cisimlerin kütlelerini hesap etmek için eşit kollu terazi kullanılabilir. Kütlesi bilinen cisim ile kütlesi bilinmeyen cismin kütlesi bulunabilir. Eşit kollu terazinin bir kefesine kütlesi bilinen cisim koyulur diğer kefesine de kütlesi bilinmeyen cisim koyulur. Binici yardımıyla denge sağlanır ve kütle ölçümü yapılır. Aşağıda "K" cisminin kütlesini nasıl hesaplayabileceğimize bakalım.

eşit kollu terazi











Burada K cisminin kütlesini bulabilmek için binicinin kütlesini, bölme sayısına bölüyoruz ve binicinin bulunduğu bölme(5. bölme) ile çarpıyoruz ardından bulduğumuz değeri L cisminin kütlesiyle topluyoruz.

Hacim
Cismin uzayda kapladığı bölgeye o cismin hacmi denir. SI birim sistemindeki karşılığı m^3 tür. Hacim, sıcaklık ve basınç gibi değerlere bağlı değişiklik gösterebilir.
Sıvıların hacmi, dereceli kaplar ile ölçülür. Sıvıların belirli bir şekilleri bulunmadığından içerisine konulan maddenin şeklini alırlar böylelikle dereceli kaplar ile sıvıların hacmi ölçülür. Ayrıca içerisinde sıvı bulunan dereceli kaba atılan katı cismin hacmi de bu yolla bulunabilir.

Özkütle
Maddenin birim hacmindeki kütle miktarına özkütle denir.  Özkütle "d" ile gösterilir. SI birim sistemindeki birimi kg/m^3 tür. Katı, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir özelliktir.  Kütleyi hacme böldüğümüzde özkütleyi bulmuş oluruz.

formülü,

  • d = m / v

Karışımların özkütlesi, karışımda yer alan sıvıların kütleleri toplamının, karışım hacmine bölünmesiyle bulunur.

formülü,

  • karışımın özkütlesi = m1+m2+...+mn / V1+V2+...+Vn

şeklindedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder